بررسی ساختار ترکیب و تنوع گونه های مرتعی در دامنه های شمالی سبلان

این تحقیق با هدف بررسی تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر ساختار ترکیب و تنوع گونه ای در دامنه های شمالی سبلان صورت گرفت. پس از بررسی های میدانی و با توجه به جاده های دسترسی نمونه برداری در طول 7 ترانسکت و 70 پلات یک متر مربعی انجام گرفت. در هر ارتفاع به صورت سیستماتیک ترانسکت ها مشخص و در طول هر یک از آن ها از 10 پلات یک متر مربعی استفاده گردید. در هر پلات درصد تاج پوشش گیاهی و تراکم گونه ای بررسی شد. نمونه های گیاهی جمع آوری و سپس شناسایی گردید. برای تجزیه و تحلیل آماری از روش تجزیه واریانس چند متغیّره در نرم افزار آماری spss16 استفاده شد. در ادامه از روش تجزیه خوشه ای، تجزیه به مولفه های اصلی (pca) و آنالیز تطبیقی متعارفی (cca) برای گروه بندی سایت ها استفاده شد. نتایج نشان داد در طول 7 ترانسکت، تأثیر ارتفاع بر درصد تاج پوشش گیاهی و تراکم گونه ای در سطح 3 طبقه ارتفاعی (کمتر از 2000، 2500-2000 و بیشتر از 2500 متر) در سطح 1 درصد و تأثیر آن بر تراکم گونه ای در سطح 5 درصد معنی دار بود. از نرم افزار ecological methodology ve 6.2 طی دو مرحله هم در سطح 7 ترانسکت و هم در سطح 3 طبقه ارتفاعی ذکر شده برای محاسبه شاخص های تنوع و یکنواختی استفاده شد. در مرحله اول در سطح 7 ترانسکت روند معنی داری بین ارتفاع و تنوع و یکنواختی مشاهده نگردید. اما در سطح 3 طبقه ارتفاعی ذکر شده بین شاخص های تنوع با ارتفاع روند افزایشی معنی داری وجود داشت در حالی که سطح معنی داری بین شاخص های یکنواختی و ارتفاع مشاهده نگردید. بنابراین، تنوع شاخص مناسبی جهت بررسی تأثیر ارتفاع بر روی پوشش گیاهی می باشد. تجزیه خوشه ای گروه بندی مناسبی نشان نداد. به طوری که طی دو مرحله آنالیز صورت گرفته در این روش 4 گروه تشکیل گردید و فرض تحقیق با توجه به نتایج و عدم تشکیل 7 گروه رد شد. اما نتایج به دست آمده در روشpca و cca تقریباً مطابق با فرض تحقیق بود. اگر چه نتایج هر دو روش مشابه هم بود ولی نتیجه به دست آمده در روش pca بهتر بود و با فرض تحقیق که قرار گرفتن هر کدام از ترانسکت ها در یک گروه جداگانه بود بیشتر تطابق داشت.